تلاش های ايران برای ساخت موشک های بالستيک را می توان به سه دوره زمانی تقسيم كرد. دوره اول را میتوان بين سال های(1977- 1979)اشاره کرد. دوره دوم در دوران دفاع مقدس و حوالی سالهای(1980- 1988) و دوره سوم بعد از جنگ در سال(1988) تقسیم بندی کرد. از مرحله دوم به بعد ساخت موشک وارد فاز جديدی شد و ساخت و طراحی موشک ها به تعداد بالا و همزمان با شرايط خاص انجام شد.
پس از دوران دفاع مقدس ايران كوشيد كه با كمک گرفتن از خارج کشور به توسعه فناوری موشكی خود بپردازد. برنامه موشكی ايران به سرعت پيش رفت و باعث حيرت جهانيان گشت. بعد از جنگ، ايران به آزمايش موشک هايی با سوخت مايع روی آورد و از جمله موشک SCUD-B كه به وسيله مهندسی معكوس ساخته شده بود. نمونه بومی موشک اسكاد-بی به نام شهاب-1 شناخته می شد كه دوباره طراحی و ساخته شده بود.
ایران اولین موشک های SCUD خود را بعد از آغاز جنگ عراق و ایران به دست آورد. بخش اندکی از آنها را از لیبی و در ادامه (بخش اعظم آنها) از کره شمالی دریافت نمود. این مجموعه های موشکی در اختیار نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران قرار گرفتند. در ماه مارس سال 1985 ایرانی ها برای اولین بار اهداف عراقی را هدف حملات موشکی قرار دادند. شدیدترین موشکباران توسط SCUD ها طی 52 روز در سال 1988 انجام شد. این دوره را متعاقبا دوره "جنگ شهرها" نامیدند. در آن زمان ایران 77 فروند موشک SCUD به بغداد، موصل، کرکوک و تکریت شلیک کرد.
** تاریخچه مختصری از شهاب1:
* سال 1985- ایران خرید موشک های "اسکاد-بی" را از لیبی برای استفاده در جنگ علیه عراق آغاز کرد. در حدود 20 فروند موشک و دو سکوی پرتاب سیار آن بر پایه خودرو "ماز-534 آر" خریداری شد.
* سال 1986- لیبی به صادر کننده اصلی موشک های "اسکاد-بی" به ایران مبدل می شود. سوریه نیز صدور این موشک ها به ایران را به تعداد محدودی آغاز می کند .
* سال 1987- تلاش ایران برای راه اندازی تولید موشک های "اسکاد-بی" با ناکامی مواجه می شود. طی پنج سال بعد جمهوری اسلامی 200-300 فروند موشک "اسکاد-بی" و 6-12 سکوی پرتاب سیار از کره شمالی خریداری کرد.
* سال 1988- ایران بر اساس موشک های "اسکاد-بی" تولید موشک های داخلی "شهاب-1" را آغاز می کند.
* سال 1988- ایران اولین پرتاب آزمایش موشک های بالستیکی "اسکاد-بی" با برد 320 کیلومتری و کلاهک 985 کیلوگرمی را انجام می دهد.
** مشخصات موشک شهاب1
* سال طراحی: 1964
* طول: 11.25 متر
* قطر: 0.88 متر
* وزن: 5,900 کیلو گرم
* برد: 300 کیلو متر
* وزن کلاهک: 985 کیلو گرم
* دقت: 450 متر
* تراست: Effective: 13,160 Actual: 13,300-13,380 کیلو گرم
* زمان سوزش: 62-64 ثانیه
* نوع: تاتیکال
* سوخت: TM-185: 20% Gasoline 80% Kerosene
* اکسيد کننده (ترکیب کننده): AK-27I 27% N2O4 73% HNO3 Iodium Inhibitor
* تعداد مرحله: تک مرحله ای
موشک شهاب ۱، یک موشک ساخت ایران است که در برنامه موشکهای کوتاه برد ایران قرار دارد. این موشک از موشکهای اسکاد-بی کوچکی به حساب میآید که بین سالهای ۶۵-۱۳۶ از سوریه و لیبی وارد ایران شدهاند. این موشک که دارای برد ۳۰۰ کیلومتر است در دوران جنگ ایران و عراق، به ایران امکان هدف قراردادن بغداد را میداد. موشکهای اسکاد-بی از جمله شهاب ۱، بعدها از کشورهایی چون کره شمالی و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی هم وارد شدند. ایران ساختن موشک شهاب ۱ را بین سالهای ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۳، آغاز کرد و هم اکنون تولید کننده رسمی این موشک به حساب میآید.
" سپاه پاسداران " انقلاب اسلامی بعد از پیروزی " انقلاب اسلامی " در سال 1357 به فرمان " امام راحل (ره) " برای مقابله با گروهکهای ضدانقلاب تشکیل شد و بعد از آن نیز با آغاز " جنگ تحمیلی " نیروهای خود را برای مقابله با دشمن متجاوز راهی جبههها کرد و در آن زمان با تشکیل یگانهای زمینی و دریایی پیروزی های مهمی را در جنگ تحمیلی کسب کرد.
این یگان در زمان جنگ با وجود تحریمهای که کشورهای غربی علیه ایران و برای شکست " انقلاب " وضع کرده بودند با جوانان غیور خود دست به کار شد و با طراحی و تولید تجهیزات نظامی بخشی از نیازهای یگانهای رزمی ایران را تامین کرد اما این پایان فعالیتهای " سپاه " نبود؛ نیروهای متخصص آن برای دفع حملات موشکی رژیم بعث عراق واحد " هوافضا " را به فرماندهی " شهید حسن تهرانی مقدم " تشکیل داد و ساخت انواع موشکها را در دستور کار خود قرار داد؛ این یگان کار خود را ادامه داد اما در سالهای اخیر نیروهای متخصص در واحد " هوافضای سپاه " توانستند با ساخت انواع موشکهای " کوتاه برد "، " میان برد " و " دوربرد " علاوه بر بالا بردن توان رزمی ایران تعجب جهانیان را نیز برانگیزند.
** توصیه آقا به یگان موشکی در اولین روزهای شکلگیری
سردار حاجی زاده فرمانده هوافضا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با اشاره به اولین گام های شکلگیری یگان موشکی سپاه که با خرید سامانههای موشکی از لیبی و آموزش در سوریه همراه بود، گفت: دشمن از سال 63 تا سال65 برای اینکه بتواند انسجامی در جبهه باطل به وجود بیاورد، قذافی را وادار به قطع پشتیبانی از ایران کرد اما از همین مقطع در سال 63 بود که ما به موازات کار، شروع به ساخت موشک کردیم. یعنی به صورت مخفی 2 فروند از این موشک ها جدا شد و برای مهندسی معکوس در اختیار صنعت موشکی در وزارت سپاه آن روز قرار گرفت.
** هدفگذاری شهید طهرانی مقدم «زدن اسرائیل» بود
سردار حاجی زاده فرمانده هوافضای سپاه درخصوص روند ساخت اولین موشک ایرانی با بُرد بیش از 1000 کیلومتر برای هدف قرار دادن سرزمینهای اشغالی نیز اظهار داشت: ما کار موشک های سوخت جامد و مایع را به موازات هم پیش میبردیم. موشک شهاب 1 از روی موشک اسکاد B کپی برداری شد و به نتیجه رسید و کمتر از 2 سال بعد، شهاب 2 با بُرد 500 کیلومتر ساخته شد. هدفگذاری حسن، زدن اسرائیل بود و می گفت ما باید موشکی داشته باشیم که بتوانیم اسرائیل را بزنیم .
وی خاطرنشان کرد: در آن روز ها با فشاری که به صنایع آوردیم، اولین موشک های «اسرائیل زن» ما مثلا در حد 1100 کیلو متر بیشتر بُرد نداشت و باید آن را به مرز گیلانغرب می بردیم تا می توانستیم بزنیم.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه یادآور شد: حسن معتقد بود ما باید در بُرد موشک برسیم به موشک هایی که بتوانیم رژیم صهیونیستی را با آن تهدید کنیم. یعنی اگر این بُرد به سرزمین اشغالی نمی رسید، مشکل داشتیم. انگار این روزها را می دید و اولین موشک ها را با همین حداقل بُردی که گفتم، تحویل گرفتیم و بعد گفتیم به دنبال افزایش بُرد بروید.
** فلج کردن رژیم صهیونیستی با موشکهای ایرانی
مدیر اسبق برنامه دفاع موشکی رژیم صهیونیستی میگوید که ایرانیها میتوانند با موشک های 2000 کیلومتری که دقت بالایی پیدا کرده اند کشورهایی مثل اسراییل و حتی مصر را فلج کنند. اگر عاقلانه اهدافی را مثل نیروگاه ها انتخاب کرده و آنها را هدف قرار بدهند، پس بدون نیاز به سلاح هسته ای می توانند کشوری را فلج کنند.
مقام معظم رهبری در سخنانی که سال 92 در مقدس مشهد بیان کرده بودند به صراحت فرمودند که رژیم صهیونیستی در قواره و اندازهای نیست که در صف دشمنان ملت ایران به چشم بیاید.گاهی سردمداران رژیم صهیونیستی ما را تهدید به حمله نظامی می کنند اما خودشان هم میدانند و اگر نمیدانند بدانند اگر غلطی از آنها سر بزند جمهوری اسلامی، تلآویو و حیفا را با خاک یکسان خواهد کرد.
** بازوهای قدرتمند نظام ایران
واحد " هوافضای سپاه پاسداران " از زمان آغاز " جنگ تحمیلی " تاکنون علاوه بر به روزآوری موشکها توانسته انواع موشکهای با برد کوتاه، متوسط و بلند را ساخته و به تولید انبوه برساند که از نمونههای " کوتاهبرد " آن میتوان به موشک " شهاب 1 و 2 "، " فاتح 110 " و موشکهای " زلزال " و از نمونههای " میانبرد " آن میتوان به " شهاب 3 "، " فجر 3 "، " قدر 110 " و " سجیل 1 و 2 " و "عماد" اشاره کرد؛ در این مورد همچنین فرماندهان نظامی ایران بر افزایش توان موشکی کشور تاکید کردهاند و گفتنهاند که برنامه موشکی ایران صرفا " دفاعی " است و هیچکس و کشوری نمیتواند در این مسئله دخالت کند.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از قدرتهای موشکی صاحب سبک در منطقه غرب آسیا و در دنیا شناخته شده و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و خصوصا نیروی هوافضای سپاه ایدههای بسیار خوبی در این زمینه دارد.
توان موشکی ایران همواره در خدمت صلح و امنیت منطقه غرب آسیا بوده و هر زمان استکبار جهانی چنگ و دندان به ملت ایران نشان داده با پاسخ موشکی نیروهای مسلح و خصوصا پاسداران انقلاب اسلامی در رزمایشهای مختلف مواجه شده که نمونهای از این قدرت موشکی در "سلسله رزمایشهای سپاه پاسداران نمود داشته است.
گزارش از مهدی شهرودی